រឿងព្រេង៖ ប្រពៃណីនៃសុនខ

លោកអ្នកធ្លាប់ឃើញទេ?សត្វសុនខវាកាន់ប្រពៃណី2 ប្រការគឺ ៖ ១-តែកាលណាវាជួបគ្នាវានៅទីណាក៏ដោយ 

មិនថាញី មិនថាឈ្មោលទេ វាតែងតែហិតគុថគ្នាទៅវិញទៅមក ។ កិច្ចនេះចាទៀងទាត់ខានធ្វើមិនបាន ។ ២

-សត្វសុនខឈ្មោល កាលណាវាបន្ទោរបង់បស្សវៈ តែងតែលើកជើងម្ខាងជាដរាប ។កិច្ចនោះក៏វាលះបង់មិនបានដូចគ្នា ។ លោកអ្នកយល់ទេកិច្ចវត្តទាំងពីរប្រការដែល សុនខតែងប្រព្រឹត្តមកមិនដែលខាននោះ តើបណ្ដាលមកអំពីអ្វី? មានពីត្រឹមណា មក? កិច្ចវត្តដែលសុនខតែប្រព្រឹត្ត២ប្រការនោះគឺ ៖ កិច្ចវត្តប្រការទី ១ គឺកាលបី បឋមកប្ប ដែលទើបកើតមានមនុស្ស មានសត្វមានសាសនា ពាក្យប្រដៅ បន្តិច បន្តួចលើផ្ទៃផែនដីនោះមានរឿងដំណាលថាក្នុងសម័យព្រេងនាយមានវត្តអារាម មានអ្នកបួសកាន់សីលធម៌សុចរិត កាន់ពាក្យសច្ចៈប្រជុំគ្នាដោយពួកៗ នៅក្នុង វត្តនីមួយៗ ។ មានសុនខជាច្រើនជ្រកកោននៅក្នុងវត្តចាំបរិភោគអាហារដែល សេសសលអំពីអ្នកបួស តែកាលណាលោកប្រជំីចានចង្ហាន់នៅលើសាលាពួក សុនខក៏នាំគ្នាឡើងទៅ ក្រាប់គាល់លោកចាំបរិភោគអាហារសំណល់តែរៀង រាល់ថ្ងៃ ខែ ឆ្នាំ ពុំដែលខាន ។ ឯភូមិផ្ទះអ្នកស្រុកឥតមានសុនខអាស្រ័យនៅដូចសព្វថ្ងៃនេះ ទេ ។ ថ្ងៃមួយនោះបណ្ដាពួកសុនខទាំងនោះ មានសុនខមួយចេញខ្យល់អាចមន៍ "ផោម" ធុំក្លិនអាក្រក់ដល់លោកមេវត្ត ដែលលោកកំពុងឆាន់ ។ លោកក៏សួរទៅពួក សុនខដែលនៅជួបជុំគ្នានោះ ឲ្យឆ្លើយតាមពិតត្រង់ តែគ្មានសុនខណាមួយទទួលថា ខ្លួនផោមសោះ ។ ឯលោកគ្រូមេវត្តលោកជ្រាបច្បាស់ថា មានសុនខមួយក្នុង ចំណោមនោះ ចេញផោមប្រាកដ ទើបលោកពោលថា "អើបើឯងនៅតែលាក់បិទ បាំងមិនសម្ដែងទោសកំហុសរបស់ខ្លួនដូច្នេះ ចូរឯងទាំងឡាយ វិនាសចាកវត្តក្នុង កាលឥឡូវនេះចុះ" ដោយពាក្យសច្ចរបស់លោកគ្រូ ពួកសុនខក៏អន្ដរធានចាកវត្តក្នុង ពេលមួយរំពេច ពុំអាចទប់ទល់បានឡើយ ។ តាំងអីពីពេលនោះមក សុនខទាំង ឡាយក៏ក្លាយទៅជាសត្វអនាថា ចេញទៅលាក់ខ្លួនពួនអាត្មាដោយព្រៃខ្លះ ដោយផ្ទះ សម្បែងគេខ្លះ អត់ឃ្លានពន់ពេកកើតក្ដីសង្វេគអាណិតតែរៀងខ្លួន ។ តាំងពីថ្ងៃនោះ មក ពួកសុនខទាំងនោះក៏តាំងចិត្តស្វែងរកភស្ដុតាងឲ្យប្រាកដថា សុនខណាវាផោម ហើយលាក់បិទបាំងទុក បណ្ដាលឲ្យពួកសុនខដែលសុចរិតស្លូតត្រង់ទទួលសេចក្ដី លំបាកវេទនា ។ ហេតុនេះបានជាពួកសុនខប្រកាន់ខ្ជាប់ ក្នុងកិច្ចវត្តនោះតាំងពីកាល នោះរៀងៗមក តែបានជួបគ្នាវេលាណាក៏តាំងផ្ដើមកិច្ចវត្តមួយមុនកិច្ចផ្សេង ទឿតៗ គឺចូលទៅហិតគុថគ្នាទៅវិញទៅមក ហើយបានធំក្លិនអសោចិដូចគ្នា សុនខមួយក៏ ញេញធ្មេញបញ្ចេញសម្លេងឡើងថា ង៉ែងៗ សុនខម្ខាងទៀតក៏ចោទមកវិញថាង៉ែងៗ ដូចគ្នាទើបបង្កើតទោសឡើងព្រមគ្នា ក៏ប្រើកម្លាំងកាយប្រយុទ្ធគ្នាទៅវិញទៅមក ពេញទំហឹងឡើង ។កិច្ចវត្តប្រការទី ២ គឺសុនខឈ្មោលមានប្រកាន់កិច្ចវត្តមួយបែបទឿត គឺពេលបន្ទោល បង់បស្សវៈ តែងតែលើកជើងម្ខាងជាដរាប ។ រឿងទីពីរនេះ ក៏កើតឡើងក្នុងសម័យ ជាមួយគ្នានឹងរឿងទី ១ ដែរ ។ កិច្ចវត្តដូចមានសេចក្ដីដំណាលតៗគ្នាមកថាសម័យ នោះ មានបុរសស្ត្រីប្ដីប្រពន្ធមួយគ្រួ មានទីលំនៅមិនឆ្ងាយអំពីទីអារាមណាស់ណាទេ លុះដល់ខ្លួនកាន់តែចាស់ៗទៅ មានសេចក្ដីសង្វេគ ទើបនាំគ្នាស្វាមីភរិយាគិត ពិចារណាថា "យើងចាស់ៗណាស់ហើយ ចូលក្នុងសេចក្ដីមិនទៀង តែយើងទាំងពីរ នាក់ជាអ្នកទុរគតក្រខ្សត់គ្មានអ្វីនឹងធ្វើបុណ្យឲ្យ ទានដល់ម្ដងសោះ យល់ជានឹងស្លាប់ទៅទទេឥតផលប្រយោជន៍អ្វីឃើញនឹងបង់ជាតិកំណើតដែលបាន កើតមកជាមនុស្សមនេះ មិនខាន" ។ ទើបយាយចាស់ឆ្លើយតបឡើងថា "ថ្វីត្បិតតែ ក្របើប្រឹងត្រដរទៅក៏គង់ធ្វើបានខ្លះមិនលែង គ្រាន់តែទុគ្គតបណ្ណាការទៅចុះ" តា តបថា "អើយាយ! យាយឯងថាធ្វើបាន តើបានអ្វីធ្វើ?" ។ យាយថា "បើគាត់តាមខ្ញុំ ទើបធ្វើបាន" ។ ទើបយាយអធិប្បាយថា "សព្វថ្ងៃនេះ មានស្រែគេនៅជុំវិញភូមិយើង គេទើបនឹងច្រូតដឹកនាំយកទៅលែងអ្វីនឹងជ្រុះគ្រាប់ស្រូវខ្លះ បើយើងនាំគ្នាទៅរើស មួយថ្ងៃ គង់ដណ្ដាំបាយបានចង្ហាន់ម្ដងដែរ" ។ តាថា "យីយាយថានេះ ហៅថាពេញ ជាត្រូវ ណ្ហើយយាយប្រញាប់ទៅក្រែងវាបានក្រែលបន្តិច" ។ ថាយើងយាយ និងតា កាន់ល្អីមួយម្នាក់ ចេញទៅតើសស្រូវនៅក្នុងស្រែ ដែលគេទើបច្រូតកាត់ហើយ ។ រើសមួយថ្ងៃវាល់ស្ងាចបានស្រូវប្រមាណមួយត្រឡោកម្នាក់ យាយតាក៏នាំគ្នាវិលមក ផ្ទះវិញ ។ លុះបរិភោគអាហាររួចហើយក៏បបួលគ្នារកគ្រាប់ស្រូវ ចំណែកខាងតា គាត់ 

យកកាំបិទស្លាកោសគ្រាប់អង្ករដែលយាយបករួចហើយនោះ ឲ្យជ្រុះកន្ទក់ចេញ ម្លោះហើយគ្រាប់អង្ករនោះមានសម្បុរសភ្លឺថ្លាដូចពងសង្អារ ជិតភ្លឺយាយយកអង្គរនៅ ទោលាងទឹក យើងច្រកក្នុងឆ្នាំងដណ្ដាំបាយតាមធម្មតា។ និយាយពីលោកគ្រូលោក មានញាណយល់ការណ័ជាក់ច្បាស់ដោយអំណាចលោក កាន់ធម៌សច្ចៈ លោកបាន ជ្រាបហេតុពីយាយនិងតាប្រាថ្នាធ្វើមហាទានក៏លោកហៅភិក្ខុសាមណេរមកប្រជុំ ប្រាប់ថា "យប់នេះត្រូវនាំគ្នាបោសសំអាតដោតទង់ចងស៊ុំឲ្យរុងរឿង ព្រោះព្រឹកនេះ មានមហាទានចូលមកដល់វត្តរបស់យើង ដូច្នេះត្រូវយើងធ្វើឲ្យគួរសមនឹងទទួល មហាទាន ។ គ្រានោះភិក្ខុសាមណេរទាំងឡាយ ក៏ខ្វល់ខ្វាយបោសច្រាសសម្អាតវត្ត សងស៊ុំដូចជាការធ្វើទានមហាកឋិន មួយ ។ លុះព្រឹកឡើងអរុណរៀបរះស្រាប់តែ ខើញយាយ និងតាបណ្ដើរគ្នាចូលទៅក្នុងវត្ត ។ ឯយាយគាត់កណ្ដៀតល្អី មួយ មានបាយមួយចានដាក់ក្នុងល្អីដើរចូលសំដៅទៅកុដិលោកគ្រូធំៗវាយ រគាំងម៉ឺងៗ ប្រជុំភិក្ខុសាមណេរធ្វើភត្តានុមោទនា ។ នោវេលាគ្រានោះ មានភិក្ខុមួយរូបក្ដៅចិត្ត ណាស់ ស្ទុះចេញទៅឈរចាំមើលផ្លូវ ។ លុះយាយ និងតាបណ្ដើរគ្នាចេញទៅដល់ ព្រំវត្ត ភិក្ខុនោះក៏និយាយថា "នែយាយ និងតាក្រោយៗយកចង្ហាន់របស់យាយ និង តាទៅវត្តឯណាទៀតទៅកុំនាំចូលវត្តនេះទៀត សព្វបើបាយមួយចាន ឲ្យគេលំបាក អស់មួយយប់" ។ ថាហើយភិក្ខុនោះគេចចេញបាត់ទៅ ។ រីឯយាយ និងតាលុះបាន ឮសម្ដីភិក្ខុនោះ និយាយដូច្នោះហើយ ក៏មានសេចក្ដីវិតក្កក្នុងចិត្តពន់ពេកនាំគ្នា សង្វេគក្នុងចិត្តថា "ឳកម្មអើយ! កម្ម! ហេតុតែយើងក្រីក្រធ្វើទានមិនដិតដល់បាន ជានាំឲ្យលោកមិនសប្បាយចិត្ត" ។ តាថា "ចុះយាយគិតយ៉ាងដូចម្ដេចទៀត?"យាយ ថា "តាកុំព្រួញមិនអ្វីទេសព្វថ្ងៃខ្ញុំឃើញសុនខខ្ចាត់ភ្លាត់ មកនៅក្បែរផ្ទះយើងច្រើនណាស់ជាន់នោះប្រហែលជាគេសម្គាល់ថា សម្លាត់សត្វយកទៅធ្វើបុណ្យមិនបាប ត្រឡប់ទៅជាបុណ្យច្រើនទៅវិញទេដឹង?" ។ តាថា "ឳមែនហើយយាយ! មកយាយ យកចន្ទាស់ទ្វារមួយមក" ។ ថាហើយ តាដកដាវចេញពីស្រោមបណ្ដើរយាយចេញ ផុតបិផ្ទះទៅ ក៏ស្រាប់តែប្រទះសុនខ ៤-៥ នៅហែៗ ក្បែរព្រៃ ។ តាថា "យាយស្ទាក់ ពីមុខ" យាយស្ទុះដេញវាយត្រូវសុនខមួយដម្បង តាសុះ ទៅត្រកងនឹងដាវដាច់ក សុនខមួយទៅ ។ ស្ទាក់ចុះស្ទាក់ឡើងសម្លាប់បានសុនខ ៤-៥ ក្បាល ។យាយថា "ល្មមហើយតា! ល្មមធ្វើចង្ហាន់លោកបានហើយ" ហើយយកខ្សែចងសែង ជញ្ជូនយកទៅផ្ទះ យាយគាត់ចាត់ការបានច្រើនមុខ គាត់ធ្វើជាសាច់ច្រនួតដោតជា ចង្កាក់ៗ ឲ្យតាអាំងគាត់ហាន់ជាដុំៗ ដាក់ថ្លាងមួយ ហើយគាត់ហាន់តូចៗធ្វើជា សម្លរម្ជូរគ្រឿង ។ ក្នុងរាត្រីនោះ លោកគ្រូធំឈ្វេងយល់ទៀត ក៏ប្រជុំភិក្ខុសាមណេរ មកប្រាប់ថា "ព្រឹកស្អែកមានទានមកដល់វត្តយើងទៀតហើយ ប៉ុន្តែទាននោះថាធំ ក៏បានថាតូចក៏បាន មិនចាំបាច់រៀបវត្តទទួលទេ" ។ លុះព្រឹកឡើងភ្លឺច្បាស់ឃើញ យាយទូលថ្លាងមួយ តារែកអម្រែកមួយចូលទៅក្នុងវត្ត ។ លោកគ្រូក៏វាយរគាំងម៉ឺងៗ បីបទប្រជុំភិក្ខុ សាមណេរធ្វើភត្តានុមោទនា រួចហើយលោកគ្រូហាមថា "ភិក្ខុក្ដី សាមណេរក្ដីបើបាន ទទួលចង្ហាន់មានដុំសាច់ កុំអាលឆាន់ត្រូវនាំយកសម្លដែលមាន ដុំសាច់នោះមកប្រគល់ឲ្យអាត្មា កុំខាន" ។ លុះធ្វើភត្តានុមោទនារួចហើយយាយ និងតាក៏ដួសសម្លចែកលោកគ្រប់កុដិ ។ ឯភិក្ខុសាមណេរកាលបានទទួលម្ហូបស្រេច ហើយ ពិចារណមើលពុំឃើញមានត្រីមានសុទ្ធតែសាច់ក៏នាំគ្នាយកម្ហូបនោះទៅ ប្រគេនលោកគ្រូធំអស់ទៅ នៅសល់តែភិក្ខុមួយរូបពុំបានយកសម្លទៅប្រគេនលោក គ្រូធំ សម្លទុកឆាន់តែម្នាក់ឯង ។ ឯលោកគ្រូធំស្មានថា អស់លោកយកមកជុំគ្នា ហើយ ក៏សូត្រគាថាផ្សំធាតុកើតឡើងជាសុនខ ។ឯសុនខដែលកើតដោយអំណាច គេថានោះកើតឡើងជារូបសុនខសុទ្ធសាធតែមានតែជើងបី ។ ទើបលោកគ្រូធំចាត់ លោកគ្រូសូត្រឲ្យដើររកមើលគ្រប់កុដិទៅឃើញ ភិក្ខុមួយរូបនោះ មានសាច់ច្រនួត មានខ មានសម្លម្ជូរគ្រឿង សុទ្ធតែសាច់ ក៏បង្គាប់ឲ្យភិក្ខុនោះនាំយកទៅប្រគេនលោក គ្រូធំ ។ លុះលោកគ្រូធំបានទទួលម្ហូបថ្មីទៀត ក៏លោកសែកផ្លុំម្ដងទៀត ទើបកើតជា សុនខមានជើងបួនគ្រប់ទាំងបួនដូចដើមវិញ ។ តាំងពីថ្ងៃនោះ សត្វសុនខកើតមាន សេចក្ដីកតញ្ញូដល់លោកគ្រូជាប់ជានិច្ចក្នុងចិត្ត តែកាលណាបន្ទោរបង់បស្សវៈក៏នឹងរ ឮកដល់គុណរបស់លោកគ្រូថាកុំតែបានលោកគ្រូកុំអីយើងខ្វះជើងមួយ គិតហើយក៏ លើកជើងក្រោយម្ខាងឡើងគំនាប់រំឭកគុណ នៅពេលបន្ទោរបង់បស្សាវៈ គឺលើក ជើងដែលលោកគ្រូបង្កើតឲ្យលើកក្រោយបង្អស់នៅឯង ។