តាមការសិក្សារបានឲ្យដឹងថា
នៅខេត្រសៀមរាប
ពេលព្រឹក
ព្រះអាទិត្យរះនៅទិសខាងកើត
ហើយលិចវិញនៅទិសខាងលិច
ដូចភ្នំពេញដែរ។
Friday, November 7, 2014
ក្លិនខ្លួននួនល្អង
បានជួបអូនម្ដងរៀមប៉ងមេត្រី
ប្រហើយក្លិនស្រីប្រពៃមេ្ល៉ះទេ
ក្រអូបក្លិនខ្លួនស្រស់កែវមាសមេ
ក្លិននេះខុសគេតើជាក្លិនអ្វី?
មុខមូលក្រឡង់ដូចថង់ចូលខ្យល់
សម្រស់និមលបងគន់មិនណាយ
មើលពីចំហៀងសមរូបរាងកាយ
ទាស់តែឆោមឆាយស្អុយក្លៀកម្លេ៉ះពៅ។
ប្រភេទមិត្ត
ថ្នាក់ដូចគ្នា=មិត្តរួមថ្នាក់
បន្ទប់គេងជាមួយគ្នា=មិត្តរួមបន្ទប់
ធ្វើការជាមួយគ្នា=មិត្តរួមការងារ
ភេទដូចគ្នា=មិត្តរួម...?
ការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់អ្នកវិទ្យសាស្ដ្រ
ក្រោយពីការខិតខំប្រឹងប្រែងរុករកយ៉ាងខ្លាំងជាច្រើនឆ្នាំ
អ្នកវិទ្យាសាស្ដ្របានបកស្រាយឲ្យបានដឹង
កាលពីពេលថ្មីៗនេះហើយថា
រាប់ទង្វើផ្អែមល្ហែមជាមួយគូរសង្សារមិនមានផល
ប៉ះពាល់អ្វីដល់ទឹកនោមផ្អែមទេ :D
៤ពាក្យដំបូង
៤ពាក្យដំបូងដែលមនុស្សស្រីយកមកប្រើពេលខលរកសង្សារ៖
១. ទៅណា
២. ធ្វើអ្វី
៣. នៅជាមួយអ្នកណា
៤. ហើយពេលណាមកវិញ។
១. ទៅណា
២. ធ្វើអ្វី
៣. នៅជាមួយអ្នកណា
៤. ហើយពេលណាមកវិញ។
Rule សំរាប់សង្សារចាស់
Rule សំរាប់សង្សារចាស់
១. គ្មានសិទ្ធខលទៅរុកគួន
២. ហាមជួបមុខឲ្យទៅរំខាន
៣. ហាមចូលទៅរញ៉េរញ៉ៃ
៤. គ្មានសិទ្ធទៅរំឮករឿងចាស់
៥. ឈឺប៉ុន្មាត្រូវតែចាំ
៦. តឿនខ្លូនឯងជាប្រចាំត្រូវតែចាំ Rule មួយនេះ។
១. គ្មានសិទ្ធខលទៅរុកគួន
២. ហាមជួបមុខឲ្យទៅរំខាន
៣. ហាមចូលទៅរញ៉េរញ៉ៃ
៤. គ្មានសិទ្ធទៅរំឮករឿងចាស់
៥. ឈឺប៉ុន្មាត្រូវតែចាំ
៦. តឿនខ្លូនឯងជាប្រចាំត្រូវតែចាំ Rule មួយនេះ។
សង្សារទៅឯណា
មានអ្នកមកសួរថាសង្សារទៅឯណា?
តើខ្ញុំគួរឆ្លើយយ៉ាងម៉េច...
ព្រោះថ្ងៃដែលវាសុំបែក
វាមិនដែលប្រាប់ថាវាទៅណាផង...
ហេតុផលមួយដែលអត់មានសង្សារ
ហេតុផលមួយដែលអត់មានសង្សារនឹងគេ
គឺរើសតែមនុស្សមុខមាត់ស្អាតបាតពេក
ដោយភ្លេចគិតពីមុខមាត់ខ្លួនឯង។
ស្រឡាញ់ម្នាក់ណ្ណឹងឈឺចាប់
បើដឹងថាស្រឡាញ់ម្នាក់ណ្ណឹងឈឺចាប់ដែរ
អ្នកត្រូវតែឈប់ជាបន្ទាន់
បើមិនដូចច្នោះទេអ្នកនឹងត្រូវជាប់ចោទពីបទ
ធ្វើឲ្យយខ្លួនឯងឈឺចាប់ដោយចេតនា
ហើយអាចមានចោទខូចចិត្ត
នឹងត្រូវជាប់ពន្ធនាគារឈឺចាប់
អស់មួយជីវិត។
oeuvre [oe-vruh]
noun
French. the works of a writer, painter, or the like, taken as a whole.
French. any one of the works of a writer, painter, or the like.
Examples:
French. the works of a writer, painter, or the like, taken as a whole.
French. any one of the works of a writer, painter, or the like.
Examples:
I am very fond of our body of work together, our oeuvre, even though logging 24-hour days for years on end for a band is not the easiest way to lead a life that could have been very creative in its own right.
Ian Faith, interviewed by Chick Hadrian, "Spinal Tap: The Unauthorized Sequel," Spy, July/August, 1992
And in such moments of meta-ennui, he would diagram a work, or select an object and claim it as part of his oeuvre, under the category of "readymade."
Thomas B. Hess, "To-Do Champ," New York, January 21, 1974
Origin:
Ian Faith, interviewed by Chick Hadrian, "Spinal Tap: The Unauthorized Sequel," Spy, July/August, 1992
And in such moments of meta-ennui, he would diagram a work, or select an object and claim it as part of his oeuvre, under the category of "readymade."
Thomas B. Hess, "To-Do Champ," New York, January 21, 1974
Origin:
Oeuvre comes to English by way of French and can ultimately be traced to the Latin word for "work," opus. It entered English in the late 1800s.
To Bury Body in the Pass Century of Angkor Era
ការបញ្ចុះសពនាសម័យបុរេប្រវត្តិសាស្ត្រ
តាមរយៈទិន្នន័យខាងបុរាណវិទ្យា យើងបានដឹងថា ពីសម័យថ្មរំលីងរហូតដល់ដើមសម័យប្រវត្តិសាស្ត្រ ការកប់
តាមរយៈទិន្នន័យខាងបុរាណវិទ្យា យើងបានដឹងថា ពីសម័យថ្មរំលីងរហូតដល់ដើមសម័យប្រវត្តិសាស្ត្រ ការកប់
សពគឺជាប្រពៃណី ដែលខ្មែរយើងបានប្រារព្ធប្រតិបត្តិជាទូទៅ មុនការបូជាសពដោយភ្លើង ដែលមានប្រភពចេញពីទ្រឹស្តី មនោគមវិជ្ជាសាសនាឥណ្ឌា ដែលមានលទ្ធិព្រហ្មញ្ញសាសនានិងព្រះពុទ្ធសាសនាជាមូលដ្ឋាន ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ការបូជាសពដោយភ្លើង ដោយយកកម្ទេចឆ្អឹង ឬអដ្ឋិធាតុដាក់ក្នុងកោដ្ឋ ឬចេតិយ គឺជាភស្តុតាងនៃការបញ្ចុះសពជាលើកទី២ ផងដែរ ។ នេះគឺជាអ្វីមួយ ដែលគេពុំបានឃើញមុនសម័យឥណ្ឌានីយកម្ម ក្នុងដែនដីគោកនៃភូមិភាគអាស៊ីអាគ្នេយ៍យើងនេះឡើយ ។
តាមការពិនិត្យវិភាគនូវផ្នូរខ្មោចមួយចំនួន ដែលគេបានជីកកកាយនៅភូមិស្នាយដោយវិធីសាស្ត្រ យើងអាចសង្កេតឃើញថា នាចុងសម័យបុរេប្រវត្តិសាស្ត្រ និងដើមសម័យប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលជាសម័យកាលវប្បធម៌មួយពុំទាន់បានទទួលនូវឥទ្ធិពលឥណ្ឌាជ្រួតជ្រាប ចូលនៅឡើយ បុព្វបុរសខ្មែរបានបញ្ចុះសព ដោយយកទៅកប់នៅក្នុងអន្លង់ ដូចកុលសម្ព័ន្ធខ្មែរលើ ព្នង ស្ទៀង ចារ៉ាយ ទំពូន និងគ្រឹងជាដើម ។
ក្នុងការកប់សពចូលក្នុងផ្នូរ ក្នុងជម្រៅពី ១.២០ ម៉ែត្រ ទៅដល់ ១.៥០ ម៉ែត្រ គេបានឃើញបុព្វការីជនខ្មែរបានបញ្ចុះនៅក្នុងអន្លង់សពនូវកែវកង អាវុធ ក្រឡដែលជាទ្រព្យសម្បត្តិផ្ទាល់របស់សព ព្រមទាំងចាន ឆ្នាំងផ្ទុកដោយម្ហូបអាហារ ឬស្រា ។ល។ ទង្វើរនេះគឺជាភស្តុតាង នៃការគោរពបូជាបុព្វការីជន ។
សូមបញ្ជាក់ថា ភាគច្រើនគេដាក់ក្បាលសពបែរទៅទិសខាងកើត ដែលជាទិសនៃព្រះអាទិត្យរះ ។ នេះជាជំនឿរបស់មនុស្សបុរាណ ពីព្រោះពួកគេជឿថា ព្រះអាទិត្យតំណាងនូវភាពអមតៈនៃជីវិត ហើយអាចផ្តល់ចំពោះបុព្វការីជនដែលបានចែកឋានទៅនូវជីវិតថ្មី តាមរយៈកាំរស្មីដ័សក្តិសិទ្ធិចែងចាំង ។ តាមពិតទៅ សម្រាប់មនុស្សបុរាណ ការដែលព្រះអាទិត្យរះ ឬកើតហើយលិចនោះ មានន័យថា មនុស្សលោកស្លាប់ទៅហើយពិតជានឹងកើតឡើងវិញ មិនចេះចប់ មិនចេះហើយដូចគ្នាដែរ ។ គឺក្នុងបរិបទនេះហើយ ទើបគេចូលចិត្តកប់សពក្នុងផ្នូរ បែរមុខទៅទិសខាងកើត ។ ការកប់សពមិនមែនមានន័យថា ខ្មែរបុរាណមិនចេះបូជាសពដោយភ្លើងនោះទេ ក៏ប៉ុន្តែនេះជាការពេញនិយមមួយ នាសម័យបុរេប្រវត្តិសាស្ត្រប៉ុណ្ណោះ លើកលែងតែករណីពិសេស ។
អាស្រ័យហេតុដូចពោលខាងលើ តាមរយៈការកប់សព យើងអាចដឹងថា បុព្វការីជនខ្មែរមានជំនឿលើការចាប់ជាតិឡើងវិញ ។ ហើយម្យ៉ាងវិញទៀត ការកប់បញ្ចុះសពក្នុងដី គឺជាពិធីកម្មចម្បងមួយក្នុងសង្គមបុរាណ មុនការទទួលឥទ្ធិពលឥណ្ឌា ដែលជាមូលហេតុនៃការបញ្ចុះ ឬកប់សពលើកទី២ តាមលំនាំនៃប្រពៃណីបែបឥណ្ឌា ។ តាមពិតទៅ នេះជានវានិវត្តន៍មួយយ៉ាងសំខាន់ដែល គប្បីយើងត្រូវកត់ត្រាក្នុងការស្វែងយល់អំពីខ្មែរ ។សូមជម្រាបផងដែរថា ការដែលអ្នកស្រុកទៅជីកគាស់ កកាយផ្នូរសពបុរាណ ហើយយកគ្រឿងអលង្ការ ដែលមាននៅក្នុងរណ្តៅសពទាំងនោះ ដើម្បីយកទៅជួញដូរ គឺជាអំពើខុសច្បាប់ ។ លើសពីនេះទៀត គឺជាការបំផ្លាញនូវព័ត៌មានមានតម្លៃ សម្រាប់ការចងក្រងប្រវត្តិសាស្ត្រខេមរជាតិ ៕ (ម.ត្រាណេ)
Dalean Festival in Cambodia
បុណ្យដារលាន
កម្រងឯកសារស្តីពីបុណ្យដារលាន ចងក្រងដោយក្រសួងកសិកម្ម
ក- សេចក្តីផ្តើម
សម្រាប់ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ដែលភាគច្រើនជាកសិករ ពួកគាត់តែងតែប្រកាន់យ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួនផងដែរនូវពិធីការព្រះពុទ្ធសាសនា ដោយជារៀងរាល់ឆ្នាំបាននាំគ្នាប្រារឰពិធីបុណ្យផ្សេងៗ ផ្អែកទៅតាមរដូវកាល ជំនឿ និងធនធានដែលពួកគាត់មាន ។ជា រៀងរាល់ឆ្នាំ ប្រជាកសិករខ្មែរគ្រប់ភូមិ-ស្រុកទូទាំងប្រទេស ក្រោយពីបញ្ចប់ការច្រូតស្រូវ បោកបែនរួចរាល់ជាស្ថាពរហើយនោះ ចាស់ទុំក្នុងភូមិតែងតែងជជែកពិគ្រោះយោបល់គ្នា ដើម្បីលៃលកពេលវេលាសមស្របណាមួយដើម្បីអាចធ្វើបុណ្យដារលានបាន ។ ជារួមប្រពៃណីបុណ្យដារលាន ត្រូវបានពុទ្ធបរិស័ទទូទាំងប្រទេស ក៏ដូចជាមន្ត្រីរាជការគ្រប់ក្រសួង ស្ថាប័ន ជាពិសេសក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខា ប្រមាញ់និងនេសាទ តែងតែប្រារឰឡើងជារៀងរាល់ឆ្នាំ ក្នុងគោលបំណងរក្សានូវអត្តសញ្ញាណព្រលឹងជាតិខ្មែរ ឱ្យបានគង់វង្ស ក៏ដូចជាការបង្កឱកាសដល់កសិករឱ្យមានការជួបជុំញាតិមិត្តជិតឆ្ងាយ ដើម្បីចូលរួមផ្លាស់ប្តូរយោបល់គ្នា លើការងារបង្កបង្កើនផលឆ្នាំកន្លងមក និងជាពិសេសដើម្បីចូលរួមកម្សាន្តសប្បាយ បន្ទាប់ពីការចំណាយអស់នូវ
កម្លាំងកាយ កម្លាំងចិត្តគ្រប់បែបយ៉ាង ក្រោមកម្តៅព្រះអាទិត្យ និងភ្លៀងផ្គរ យ៉ាងប្តូរផ្តាច់អស់រយៈពេលមួយរដូវនៃការងារបង្កបង្កើនផលរបស់ខ្លួន កន្លងមក ។
ខ- អត្ថន័យនិងគោលបំណង
បុណ្យដារលាន ជាពិធីបុណ្យដែលទាក់ទងទៅនឹងជំនឿសាសនា ជាប្រពៃណីមួយដែលខ្មែរយើងជឿថា “ធម៌រមែងរក្សាចំពោះបុគ្គលណា ដែលប្រព្រឹត្តនូវធម៌ ធម៌ដែលបុគ្គលសន្សំបានល្អហើយ រមែងនាំមកនូវសេចក្តីសុខ បុគ្គលអ្នកសន្សំនូវធម៌ រមែងបាននូវអានិសង្ឃមិនខាន ហើយបុគ្គលជាអ្នកសន្សំនូវធម៌ នឹងមិនទៅកាន់នូវទុគតិ
ឡើយ” ។
ដារលាន មានន័យថា ការឆ្លងទីដីវាលរលីង ។ បុណ្យដារលានអ្នកស្រុកហៅខុសៗគ្នា អាស្រ័យទៅ តាមតំបន់នីមួយៗ ដូចជាខ្លះហៅបុណ្យបោសលាន បុណ្យសាមគ្គី បុណ្យកណ្តាលភូមិ និងបុណ្យដារបាតលានជាដើម ។ ថ្វីបើបុណ្យនេះមានឈ្មោះខុសគ្នាច្រើនអន្លើក៏ពិតមែន តែគោលបំណងសំខាន់នៃពិធីបុណ្យ មានទិសដៅតែម្យ៉ាងគត់ គឺដើម្បីរំឭកដឹងគុណម្ចាស់ទឹក ម្ចាស់ដី ដែលបានបន្សល់ទុកនូវមត៌កដ៏ត្រកាលនេះ ឱ្យកូនចៅជំនាន់ក្រោយប្រកបរបរចិញ្ចឹមជីវិត ។ តាមពិតទៅខ្មែរយើងគោរពធម្មជាតិពីរ គឺទឹក និងដី ព្រោះទឹកនិងដីមានសារប្រយោជន៍ដល់ការប្រកបរបរកសិកម្ម ជាពិសេសគឺការផ្តល់នូវភោគផលស្រូវអង្ករ ដែលបានចិញ្ចឹមពួកគេឱ្យមានជីវិតរស់នៅ និងជាដង្ហើមសេដ្ឋកិច្ចរបស់ជាតិសាសន៍ខ្មែរ ។ ទន្ទឹមនេះ គឺដើម្បីសុំខមាទោសនូវអំពើឆ្គាំឆ្គងទាំងឡាយដែលគេបានប្រព្រឹត្ត ប៉ះពាល់ក្នុងរដូវបង្កបង្កើនផល ដូចជាការបន្ទោរបង់ទឹកមូត្រ ឬដើរជាន់នៅលើទីវាលស្រែជាដើម ព្រោះព្រះធរណីជាប្រភពធ្វើឱ្យស្រូវដុះលូតលាស់ ។ព្រឹទ្ធាចារ្យជំនាន់ដើមចាត់ទុកថា ស្រូវអង្ករជាអ្នកមានគុណប្រៀបដូចម្តាយ ហេតុ ដូច្នេះហើយបានជា មានពាក្យថា “ព្រះមេ” រៀងរហូតមក ។ ភាពជាក់ស្តែងនាសម័យដើម គឺនៅពេលមិនទាន់មានម្សៅ ឬទឹកដោះគោបំបៅទារក ម្តាយមិនអាចឃ្លាតចាកទៅឆ្ងាយពីកូននៅជាទារកបានយូរឡើយ ។ ប្រសិនបើម្តាយបានទទួលអនិច្ចកម្មដោយប្រការណាមួយនោះ ទារកច្បាស់ជាមិនអាចទ្រាំទ្រជីវិតឱ្យបានរស់នៅតទៅទៀតបានទេ ។ ក្នុងស្ថានភាពលំបាកបែបនេះ អ្នកដែលមើលថែទារកតែងតែដោះស្រាយ ដោយយកអង្ករទៅបបរ រម្ងាស់បញ្ចុកទារកឱ្យអាចមានជីវិតរស់នៅបានរហូតដល់ពេញរូបរាង ។ ចំណែកប្រជារាស្ត្រខ្មែរទាំងអស់ ក៏តែងទទួលទានបាយដើម្បីទ្រទ្រង់ជីវិតឱ្យបានរស់នៅស្ថិតស្ថេរដែរ ។ ហេតុដូច្នេះហើយបានជាមុននឹងពិសារ “បាយ” ព្រឹទ្ធាចារ្យខ្មែរទាំងអស់ តែងតែលើកដៃសំពះសូមអរគុណចំពោះព្រះមេជានិច្ច ។ លោកតែងតែពន្យល់កូនចៅឱ្យមានការប្រុងប្រយត្នក្នុងការទទួលទានបាយ គឺកុំឱ្យជ្រុះធ្លាក់រាត់រាយឥតប្រយោជន៍ ដោយពន្យល់ទៀតថា ការជ្រុះឥតប្រយោជន៍នេះ នឹងទទួលបាបមិនខាន ។ នៅពេលលាងអង្ករ ក៏លោកពន្យល់កុំឱ្យខ្ជះខ្ជាយដែរ គឺសម្រិតទឹកដោយប្រុងប្រយត្ន ។ ប្រសិនបើអង្ករដោយតាមទឹកខ្លះនោះ ត្រូវនិយាយសុំទោស ហើយជះទឹកដែលលាងមានអង្ករខ្លះនោះទៅឱ្យសត្វមាន់ ចាបស៊ី ដើម្បីបានជាប្រយោជន៍ក្នុងការសាងកុសលផង ។ដោយឡែកពិធីបុណ្យនេះ មានអត្ថន័យដ៏វិសេសវិសាលមួយទៀត គឺដើម្បីរំឭកគុណចំពោះបុព្វការី ជនទាំងឡាយដែលបានខិតខំកាប់គាស់ព្រះធរណី ដើម្បីឱ្យគេមានដីស្រែធ្វើ និងរំឭកគុណដល់ព្រះភិរុណ ដែលបានបង្អុរមកគ្រប់គ្រាន់ ធ្វើឱ្យដំណាំរបស់គេបានដុះលូតលាស់ និងចេញផ្លែផ្កាបានល្អ ។ ម្យ៉ាងទៀតក្នុងពិធីបុណ្យនេះ ក៏បានរៀបចំបួងសួងសែនព្រេនផងដែរដល់ព្រះភូមិ ដែលជាម្ចាស់ទឹកម្ចាស់ដី និងដល់វត្ថុសក្តិសិទ្ធនានា សូមមេត្តាជួយឱ្យគេបានសេចក្តីសុខ ជួយឱ្យបានភោគផលស្រូវទៅថ្ងៃមុខច្រើនបរិបូណ៌ ។ម្យ៉ាងទៀត ពិធីនេះក៏បានផ្តល់លទ្ធភាពឱ្យប្រជាកសិករជួបជុំមូលមិត្តជិតឆ្ងាយ បានពិភាក្សាគ្នាទៅវិញទៅមកអំពីផលស្រូវ និងរឹតចំណងសាមគ្គីភាព មនោសញ្ចោតនា រវាងញាតិមិត្តជិតឆ្ងាយទាំងអស់ផងដែរ ។
គ- ប្រវត្តិ
បុណ្យដារលាន បានកើតមានមុនសង្គមខ្មែរដែលប្រកាន់យកជំនឿព្រហ្មញ្ញសាសនាមកម៉េ្លះ ដោយកាលនោះជនជាតិខ្មែរតែងគោរពជំនឿទស្សនៈជីវចលនិយម ។ ប្រវត្តិសាវតារនៃពិធីបុណ្យដារបាតលាន កើតមានយូរយារណាស់មកហើយ ដោយគេមិនដឹងអំពីកាលបរិច្ឆេទច្បាស់លាស់ឡើយ ប៉ុន្តែពិធីបុណ្យដារលាន មានការរីកចម្រើននៅក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជយវរ្ម័នទី៧ ដែលអតីតព្រះមហាក្សត្រអង្គនេះ មានព្រះទ័យយកចិត្តទុកដាក់លើវប្បធម៌អារ្យធម៌របស់ខ្មែរយើង ។នៅពេលប្រជាកសិករចាប់ផ្តើមធ្វើស្រែចម្ការ ពួកគាត់តែងតែមានជំនឿថា កសិផលដែលកើតពីកសិកម្ម មានអាទិទេពជួយថែរក្សា ជួយឱ្យកើត និងធ្វើឱ្យវិនាសផងដែរ ។ ដោយសារតែមានជំនឿបែបនេះហើយ ទើបបានជាមនុស្សជំនាន់មុននៅតែរក្សាគោលគំនិតថា ផលដំណាំមានអាទិទេពជួយថែរក្សា មានអ្នកតាគ្រប់គ្រង ។ ដូច្នេះហើយ នៅពេលប្រកបរបរធ្វើស្រែចម្ការ ខ្មែរយើងរមែងរៀបរយសែនព្រេន ដើម្បីឱ្យអ្នកតាជួយរក្សាទឹកដីឱ្យផលដំណាំមានភាពចម្រុងចម្រើន ។ ចំណែកអ្នកថែរទាំទឹកដីមិនមានឈ្មោះប្រាកដនោះទេ ដោយសំអាងទៅលើទម្លាប់ហៅទៅតាមតំបន់នីមួយៗ ។ គួរកត់សម្គាល់ផងដែរចំពោះស្រែណា ដែលមានអ្នកតាគង់នៅ គឺអ្នកស្រុកតែងនិយមរៀបចំសែនព្រេនយ៉ាងអ៊ឹកធឹក ដោយមានរៀបចំជាបាយស្ពក សម្លរស្ពក ស្រា ហើយពេលសែនព្រេនចប់ អ្នកស្រុកនាំគ្នាផឹកស៊ីយ៉ាងសប្បាយជាកិច្ចផ្តល់កិត្តិយសដល់អ្នកតា ។ លុះក្រោយរៀងមក ខ្មែរយើងបានកំណត់យកពិធីសែនព្រេនអ្នកតាក្នុងជំនឿទស្សនៈជីវចលនិយម មកប្រារឰជាពិធីបុណ្យដារលានរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន ។
ឃ- មូលហេតុ
សេចក្តីដូចបានរៀបរាប់ខាងលើបង្ហាញឱ្យឃើញថា ពិធីបុណ្យដារលានកើតតាំងពីយូរយារណាស់មកហើយ ដែលពុំមានឯកសារណាមួយ ឬនរណាម្នាក់អាចបញ្ជាក់ ឬចាំច្បាស់អំពីកាលបរិច្ឆេទនោះទេ ។ ប៉ុន្តែ មូលហេតុគួរឱ្យជឿបាន ដែលធ្វើឱ្យមានពិធីបុណ្យនេះ គឺយើងទទួលបានឯកសារពីវិទ្យាស្ថានពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ និងព្រះគ្រូ សោម សាម៉ន អនុគណស្រុកអង្គរជុំ និងជាព្រះគ្រូចៅអធិការវត្តចារឈូករង្សី ដែល មានខ្លឹមសារ និងនិទានកថាដូចតទៅ៖
រឿងកសិករឈ្មោះចុល្លកាឡ (អានិសង្ឃនៃការធ្វើបុណ្យទានក្នុងរដូវធ្វើស្រែ)
ឯកសារពីវិទ្យាស្ថានពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ
កាលពីព្រេងនាយ រាប់អំពីភទ្ទកប្បយើងទៅអតីតកាលចំនួន៩១កប្ប មានព្រះពុទ្ធមួយអង្គព្រះនាម វិបស្សី ទ្រង់ឧប្បត្តិកឡើងក្នុងលោក ។ គ្រានោះមានកុដុម្ពិកៈពីរនាក់ជាបងប្អូនបង្កើតនឹងគ្នាជាកសិករ ។ បងឈ្មោះ មហាកាឡ និងប្អូនឈ្មោះ ចុល្លកាឡ មានស្រែស្រូវសាឡីជាច្រើន ។ថ្ងៃមួយ ចុល្លកាឡ ដែលជាអ្នកមានសទ្ធាក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា បានដើរទៅមើល ថែរទាំស្រូវក្នុងស្រែ បានហែកបង្ហើបស្រូវសាឡីមកទំពារមានរសឆ្ងាញ់ ក៏កើតបុព្វចេតនាចង់ឱ្យទានចំពោះព្រះសង្ឃ មានព្រះពុទ្ធជាប្រធាន ទើបចូលទៅនិយាយប្រាប់មហាកាឡជាបងថា យើងគិតហែកបង្ហើបស្រូវសាឡីកិនចម្អិនលាយ ទឹកដោះថ្វាយព្រះសម្ពុទ្ធ ប្រហែលជាបានបុណ្យច្រើនណាស់ ។ មហាកាឡ តបថា ម៉េចឯងនិយាយចង្រៃយ៉ាងហ្នឹង! គេមិនដែលធ្វើស្រូវកំពុងជិតចេញផ្លែឱ្យវិនាសដូច្នេះទេ ។ ចុល្លកាឡ ចេះតែអង្វរបងជាច្រើនដង បងមិនព្រមសោះ បែរជាត្រឡប់និយាយតបប្អូនវិញថា បើឯងនៅតែចចេសបំផ្លាញស្រូវដូច្នេះ ត្រូវចែកស្រែគ្នាចុះ ស្រែណាជាចំណែកអញឯងកុំពាល់ ចំណែកស្រែរបស់ឯង ឯងចង់ធ្វើយ៉ាងណាក៏តាមតែចិត្តរបស់ឯងចុះ ។ចុល្លកាឡមានសេចក្តីត្រេកអរណាស់ក៏ប្រាប់បងថា ស្រួលហើយចែកឱ្យខ្ញុំចុះ ដើម្បីខ្ញុំបានធ្វើទានក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ កុំឱ្យស្រូវចេញផ្លែទាន់ ។ លុះបងចែកស្រែឱ្យហើយ ចុល្លកាឡ ក៏នាំមិត្តជាច្រើនទៅជួយហែកបង្ហើបស្រូវយកមកកិនចម្អិនលាយទឹកដោះ ស្រស់ផ្សំដោយសប្បិ ទឹកឃ្មុំ ស្ករក្រាម យកទៅថ្វាយភិក្ខុសង្ឃដែលមានព្រះពុទ្ធវិបស្សីជាប្រធាន ហើយប្រាថ្នាថា ទានរបស់ខ្ញុំព្រះអង្គនេះជាទានកើតអំពីស្រូវដំបូងបំផុត ជាទានប្រសើរ ខ្ញុំសូមឱ្យបានត្រាស់ដឹងនូវធម៌ប្រសើរមុនគេក្នុងអនាគតកុំខាន ។ ព្រះពុទ្ធវិបស្សី ក៏អនុមោទនាថា សូមអ្នកបានសម្រេចដូចសេចក្តីប្រាថ្នាចុះ ។ លុះបានទទួលពរនេះហើយ ក៏ថ្វាយបង្គំលាត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញ បានចូលទៅមើលស្រែម្តងទៀត ស្រាប់តែឃើញដើមស្រូវដែលបានហែកហើយនោះបញ្ចេញផ្លែគ្រប់ដើមដូចជា គេចងកណ្តឹង បីតិទាំង៥ក៏កើតមានគំនិតឡើងគិតថា បុណ្យឱ្យផលអញជាក់ស្តែងណាស់តើ ដូច្នេះអញត្រូវលៃធ្វើទានក្នុងរដូវធ្វើស្រែនេះឱ្យបាន៩ដងក្នុង មួយរដូវ ។លុះដល់ស្រូវនោះល្មមធ្វើអំបុក ចុល្លកាឡ ធ្វើទានម្តងទៀតជាលើកទី២ ស្រូវក្នុងស្រែដុះវិញដូចដើម ដល់ពេលច្រូតកាត់ធ្វើទានម្តងទៀតជាលើកទី៣ ដល់ពេលហាលដៃធ្វើទានម្តងទៀតជាលើកទី៤ ដល់ពេលចងកណ្តាប់ធ្វើទានម្តងទៀតជាលើកទី៥ ដល់ពេលជញ្ជូនកណ្តាប់ដាក់លានធ្វើទានម្តងទៀតជាលើកទី៦ ដល់ពេលបែនបោកធ្វើទានម្តងទៀតជាលើកទី៧ ដល់ពេលរោយស្រូវចាក់ធារធ្វើទានម្តងទៀតជាលើកទី៨ និងដល់ពេលដឹកស្រូវចាក់ជង្រុកធ្វើទានម្តងទៀតជាលើកទី៩ ។ ចុល្លកាឡ បានធ្វើភត្តទានអស់វារៈ៩ដង ក្នុងមួយរដូវ ធ្វើស្រែ ដូច្នេះស្រូវសាឡីចេះតែចម្រើនឡើងឥតមានខូចខាតឡើយ ។ដល់ពេលធ្វើមរណកាលទៅ កសិករចុល្លកាឡ បានទៅសោយសេចក្តីសុខក្នុងទេវលោក និងមនុស្សលោកជាយូរអង្វែង លុះមកខាងចុងនៃកប្បមួយ រាប់អំពីភទ្ទកប្បនេះទៅចំនួនមួយសែនកប្ប គាត់បានកើតក្នុងត្រកូលអ្នកមានទ្រព្យម្នាក់ បានធ្វើមហាទានអស់៧ថ្ងៃទៀត ក្នុងសាសនាព្រះសម្ពុទ្ធព្រះនាមបទុមុត្ថរៈ ក្នុងនគរហង្សាវតី្ថ លុះថ្វាយមហាទានហើយ គាត់ចូលទៅក្រាបថ្វាយព្រះបាទានៃព្រះពុទ្ធអង្គនោះ សូមប្រាថ្នាឱ្យ បានត្រាស់ដឹងអគ្គធម៌មុនគេទៀត ។ លុះមកដល់ភទ្ទកប្បនេះ គាត់បានមកកើតក្នុងត្រកូលព្រាហ្មណ៍ មហាសាលក្នុងស្រុកទោណវត្ថុ ជិតក្រុងកបិលពស្តុ មានឈ្មោះថា កោណ្ឌញ្ញៈ កើតមុនព្រះសម្ពុទ្ធបរមគ្រូចាប់ បដិសន្ធិជាច្រើនឆ្នាំ ។ កាលមានវ័យធំហើយ មាតាបិតាបានឱ្យសិក្សារៀនសូត្ររហូតដល់ចេះចប់គម្ពីរត្រៃវេទ និងតម្រាទាយមហាបុរិសលក្ខណៈ ។ទីបំផុតធម៌ទេសនាក្រោយបានស្តាប់ធម្មទេសនារបស់ព្ឬះពុទ្ធ កោណ្ឌញ្ញភិក្ខុ បាន សម្រេចសោតាបត្តិផលមុនគេក្នុងលោក ទើបព្រះសម្ពុទ្ធទ្រង់បន្លឺឧទានថា “អញ្ញាសិ វត កោ កោណ្ឌញ្ញោ អញ្ញាសិ វព កោ កោណ្ឌញ្ញ” ប្រែថា កោណ្ឌញ្ញៈ បានដឹងធម៌ហើយហ្ន! ៗ ។អាស្រ័យព្រះឧទាននេះ ទើបមានពាក្យថា ធញ្ញកោណ្ឌញ្ញ ជាប់ជានាមរបស់លោកតមកក្នុងប្រវត្តិ ពុទ្ធសាសនា ។ដោយបានយល់នូវសាច់រឿង (អានិសង្សនៃការធ្វើទានក្នុងរដូវធ្វើស្រែ)រួចមក ទើបកសិករខ្មែរចាប់ផ្តើមរៀបចំពិធីបុណ្យដារលាននេះឡើង ។
រឿងស្នេហាកំលោះក្រមុំក្នុងជង្រុកស្រូវ
និទានកថារបស់ព្រះគ្រូ សោម សាម៉ន
តាមប្រវត្តិរឿងព្រេងទាក់ទងពិធីបុណ្យដារលានរបស់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋនៅ ខេត្ត សៀមរាប ជាពិសេសតាមសង្ឃដីការបស់ព្រះគ្រូ សោម សាម៉ន អនុគណស្រុកអង្គរជុំ និងជាព្រះគ្រូចៅអធិការវត្តចារឈូក រង្សី បាននិទានថា ពិធីបុណ្យដារលាន មានតាំងពីមុនសម័យពុទ្ធកាលមកម្ល៉េះ ដែលតាមការនិទានតៗគ្នាមកថា ទង្វើនេះកាលណាធ្វើហើយ តែងតែទទួលបានផលល្អហើយ និងមានជំនឿថា បើបានធ្វើបុណ្យដារលានហើយ ឆ្នាំក្រោយនឹងកើតភោគផលកាន់តែច្រើនជាងឆ្នាំនេះទៅទៀត ។រឿងនិទានតែងដំណាលថា នៅសម័យមុនពុទ្ធកាលនោះ ស្រូវដែលបានយកទៅសាបព្រោះលើព្រះធរណីហើយ តែងតែដុះលូតលាស់និងផ្តល់ផលផ្កាផ្លែដោយឯកឯងរហូតដល់ពេលប្រមូលផល មិនបាច់ទៅច្រូត កាត់បោកបែន និងដឹកជញ្ជូនមកផ្ទះទេ គឺម្ចាស់ស្រែគ្រាន់តែយកសំណែនដែលមានបង្អែមចង្អាបផ្សេងៗទៅ សែនព្រេននៅឯវាលស្រែ ហើយគ្រាន់តែឧទ្ទិសប្រាប់ព្រលឹងស្រូវថា “ជង្រុកស្រូវបានរៀបចំនៅឯផ្ទះរួចហើយ សូមផលស្រូវហោះដើរទៅចូលជង្រុកនោះចុះ” ជាការស្រេច ។ ផលស្រូវតែងតែហោះហើរចូលជង្រុកដោយខ្លួនឯង(មានជំនឿថា កាលនោះគ្រាប់ស្រូវមានស្លាប) ។ ប៉ុន្តែមានសម័យយប់មួយក្នុងគ្រួសារមួយ ដែលមានកូនក្រមុំព្រហ្មចារីនីម្នាក់បានណាត់ជាមួយសង្សាររបស់ខ្លួនចូល ទៅសាសង ស្នេហាក្នុងជង្រុកស្រូវ ចំពេលដែលផលស្រូវកំពុងហោះហើរចូលក្នុងជង្រុករំខានដល់ការសាសងរបស់ គូសង្សារ ធ្វើឱ្យក្រមុំកំលោះទាំងពីរខឹងសម្បា ហើយក៏ជេរប្រទេចផ្តាសារផលស្រូវដែលកំពុងហោះហើរចូលជង្រុកនោះ ។ ផលស្រូវបានឮពាក្យជេរប្រទេចយ៉ាងដូច្នេះ ក៏ខឹងមួរម៉ៅយ៉ាងខ្លាំងឥតឧបមា ហើយក៏ស្រែកតបតមកថា “ចាប់ពីពេលនេះទៅ បើមិនយកវត្ថុអ្វីទាក់កអញទេ អញមិនហោះហើរចូលក្នុងជង្រុកទៀតឡើយ” ហើយចាប់ពីពេលនោះមក ពេលស្រូវទុំល្មមនឹងប្រមូលផល យើងទាំងអស់ត្រូវទៅច្រូតដោយយកកណ្តៀវកាត់ ហើយចងជាកណ្តាប់ និងបោកបែន ដឹកជញ្ជូនចូលជង្រុកទើបមានផលស្រូវក្នុងជង្រុកបាន ។ទោះបីយ៉ាងនេះក៏ដោយ ដើម្បីឱ្យផលស្រូវបានគង់វង្សនិងកើនឡើងថែមទៀតនៅឆ្នាំក្រោយនោះ ប្រជាកសិករតែងប្រារឰធ្វើពិធីបុណ្យដារលានអន្ទងព្រលឹងស្រូវឱ្យ សណ្ឋិតក្នុងជង្រុកក្រោយពេលប្រមូលផល និងដឹកជញ្ជូនស្រូវចូលក្នុងជង្រុករួចរាល់ជារៀងរហូតមកទល់ពេល បច្ចុប្បន្នកាលនេះ ។ពិធីហៅព្រលឹងស្រូវ
ពិធីហៅព្រលឹងស្រូវមានគោលបំណងសុំខមាទោសស្រូវ ដែលគូសង្សារបានជេរប្រទេចផ្តាសារ ។ ពិធីនេះ ត្រូវរៀបចំរកស្រីក្រមុំព្រហ្មចារីនីចំនួន៦នាក់ និងកំលោះព្រហ្មចារីចំនួន៦នាក់ (ជំនឿនេះតាមព្រហ្មញ្ញសាសនា) កាន់កញ្ជើដាក់កណ្តាប់ស្រូវ ។ ត្រូវមានយាយម្នាក់កាន់កញ្ជើស្រូវនាងគង់ជញ្ជាត់ហៅព្រលឹងស្រូវ ហើយស្រែកថា ១-២-៣-៤-៥-៦-៧-៨-៩ រហូតដល់១៩ សព្វគ្រប់បរិបូណ៌ឱ្យព្រលឹងស្រូវមកសណ្ឋិតឱ្យបានភោគផលសម្បូររុងរឿង នៅឆ្នាំក្រោយ ។ មានលោកអាចារ្យម្នាក់ទៀត យកដើមឫស្សីរែងធ្វើជាត្រកដាក់នំចំណីដែលធ្វើពីស្រូវដោតដាក់ កណ្តាលស្រែរួចនិយាយថា សត្វស្រមោច សង្អារ បក្សា បក្សីទាំងឡាយអើយ មកទទួលយកទៅសេពសោយចុះនូវសំណែនទាំងអស់នេះ ពីព្រោះមនុស្សមិនបានយកស្រូវមកដាក់ក្នុងជង្រុកអស់ទេ សូមអ្នកទទួលយកសំណែនទាំងនេះទៅបរិភោគ ហើយឱ្យសព្វសាធុការពរដល់ប្រជាកសិករដែលជាម្ចាស់ភោគផលបានសុខ សប្បាយ គង់ទ្រព្យ គង់សម្បត្តិ គង់យស គង់សក្តិ គង់ប្រាក់ គង់មាស ជានិច្ចនិរន្តរ៍រៀងទៅ ។
ង- ពេលវេលានិងកិច្ចដំណើរការពិធីបុណ្យ
ការកំណត់រៀបចំពិធីបុណ្យនេះ យោងតាមការសន្មតក្នុងភូមិនិងតំបន់នីមួយៗ ក្រោយពេលគេ ប្រមូលភោគផលស្រូវបានចប់គ្រប់គ្នាអស់ហើយ ។ ប៉ុន្តែមានស្រុកខ្លះគេធ្វើនៅពេលស្រូវចេញ ដើម្បីអបអរ សាទរចំពោះផលស្រូវដែលបានចេញជាផ្លែផ្កា ។ជាទូទៅនៅតំបន់ដាំដុះស្រូវរដូវវស្សាដោយពឹងផ្អែកទឹកភ្លៀង គេច្រើនប្រារឰពិធីនេះនៅក្នុងខែធ្នូ ឬ ខែមករា (មិគសិរ-បុស្ស) បន្ទាប់ពីប្រមូលផលរួចរាល់ ។ ដោយឡែកនៅតំបន់តាមដងទន្លេ ដែលមានផ្ទៃដី ដាំដុះដំណាំស្រូវតែរដូវប្រាំងវិញនោះ គេច្រើនប្រារឰពិធីបុណ្យដារលាននៅក្នុងខែឧសភា-មិថុនា(ពិសាខ-ជេ ស្ឋ) បន្ទាប់ពីបានប្រមូលផលស្រូវរួចរាល់ ។ចំពោះកាលបរិច្ឆេទជាក់លាក់នៃពិធីបុណ្យ កាលពីសម័យដើមជនជាតិខ្មែរនិយមធ្វើបុណ្យដារលាន ដោយកំណត់ថ្ងៃប្រារឰពិធីបុណ្យពីសម្នាក់ព្រះសង្ឃ ប៉ុន្តែនាសម័យបច្ចុប្បន្ន កាលបរិច្ឆេទនៃពិធីបុណ្យ ត្រូវបានកំណត់ដោយចាស់ទុំក្នុងភូមិជាអ្នកសម្រេច ក្រោយពេលពិគ្រោះយោបល់គ្នា ដើម្បីលៃលកឱ្យចំពេលទំនេររបស់អ្នកភូមិ ជាពិសេសឱ្យចំថ្ងៃសៅរ៍ ឬអាទិត្យ ដើម្បីទុកលទ្ធភាពឱ្យកូនចៅ ដែលធ្វើការនៅឆ្ងាយមានឱកាសបានចូលរួមក្នុងពិធីនេះ ។មុននឹងដំណើរការពិធី គេត្រូវរៀបចំទីតាំងនៅលើដីវាលស្រែណាមួយសិន ដោយត្រូវជម្រះគល់ ជញ្ជ្រាំងស្រូវឱ្យដីរាបស្មើរួចយកលាមកគោស្រស់លាយទឹក ហើយលាយដីដំបូកឱ្យជ្រាយល្មម ចាក់ពង្រាយ លើបរិវេណដីដែលបានជម្រះស្អាតហើយនោះ ។ បន្ទាប់មកគេយករនាស់ដៃរុញឱ្យស្មើរហូតដល់ស្ងួតចែស ដែលគេហៅថា “ឡើងលាន” ។កម្មវិធីនៃពិធីដារលាន មិនមានភាពស្មុគស្មាញអ្វីច្រើនទេ តែមានភាពអ៊ឹកធឹក ដោយសារមានវង់តន្ត្រីពិណពាទ្យកំដរ និងអ្នកស្រុកក្នុងភូមិទាំងអស់ឯកភាពគ្នាជួបជុំច្រើកុះករ ។ នៅពេលព្រឹក អ្នកស្រុករួម ភូមិមកជួបជុំគ្នាដើម្បីរៀបចំរណ្តាប់ផ្សេងៗសម្រាប់ថ្វាយដល់ គុណព្រះរតនត្រៃព្រះភូមិ ។ ជាមួយគ្នានេះដែរ គេបានយកម្ហូបអាហាររៀងៗខ្លួនសម្រាប់ប្រគេនព្រះសង្ឃ និងសម្រាប់ហូបចុកជួបជុំគ្នាក្នុងការរឹតចំណងសាមគ្គីភាព ។កម្មវិធីជាបន្ត គឺព្រះសង្ឃនិមន្តមកសូត្រមន្តប្រោះព្រំប្រសិទ្ធពរជ័យដល់ភូមិនិង អ្នកភូមិ បន្ទាប់មកគេវេរភត្តាហារប្រគេនព្រះសង្ឃឆាន់ ។ ជាមួយគ្នានេះដែរ គេក៏ត្រូវរៀបចំសែនព្រេនដល់ព្រះភូមិដែលជាម្ចាស់ទឹក ម្ចាស់ដី និងដល់វត្ថុសក្តិសិទ្ធិ សូមមេត្តាជួយឱ្យគេបានសេចក្តីសុខ ជួយឱ្យបានភោគផលស្រូវទៅថ្ងៃមុខ ច្រើនបរិបូណ៌ ដោយកុំឱ្យមានសត្វល្អិត សត្វកណ្តុរ ឬចាប សេក ស៊ីបំផ្លាញស្រូវឱ្យសោះ ។ គេក៏មិនអាច បំភ្លេចបានដែរនូវការ
បន់ស្រន់សុំខមាទោសពីព្រះមេ សូមមេត្តាអនុគ្រោះចំពោះអំពើឆាំឆ្គង ដែលតែងតែកើតមានជាយថាហេតុណាមួយ ។ ពិធីជាបន្ត គឺជាការដារឆ្លងបុណ្យ និងប្រោះព្រំទឹកមន្តដល់អ្នកដែលបានចូលរួម ។ ដើម្បីជាកិច្ចបញ្ចប់កម្មវិធី គឺការលៀងភោជនាហារ ។
ពិធីជាផ្លូវការនៃការដារលានបានបញ្ចប់មែន តែការកំដរជីវិតក្រោយពេលបំពេញការងារយ៉ាងផ្តូរ ផ្តាច់អស់មួយរដូវកន្លងមក ទ្រាំទ្រក្រោមកម្តៅថ្ងៃ ឬតំណក់ទឹកភ្លៀងនោះ បានធ្វើឱ្យគេមានការនឿយហត់យ៉ាងខ្លាំង ។ ដូច្នេះឱកាសនេះ គេត្រូវការសម្រាកកម្សាន្តខ្លះដែរ ។ ការសម្រាកកម្សាន្តនៃអ្នករស់នៅជនបទ គឺគេ ប្រមូលគ្នាដោយណាត់ទីមកកន្លែងដារលាននេះក្នុងពេលព្រលប់ ត្រជាក់ដើម្បីរាំកម្សាន្ត ។ គេក៏អាចណាត់គ្នា នៅទីធ្លាកណ្តាលភូមិ ឬនៅមុខផ្ទះនរណាម្នាក់ដែលមានធ្លាធំអាចដំណើរការបានស្រួលដែរ ។ពិធីដារលាន និងការរាំកម្សាន្តក្រោយពេលបំពេញការងារ ដែលយើងបានរៀបរាប់មកនេះ វាគ្រាន់ តែជាការតំណាងឱ្យពិធីដទៃផ្សេងទៀត ដែលខ្មែរយើងតែងនិយមរៀបចំ ក្រោយបំពេញភារកិច្ច ដោយមិន សូវអាក់ខានឡើយ ។ កិច្ចប្រារឰពិធីទាំង អស់នេះ គឺជាប្រពៃណី ជាទម្លាប់ ឬជាសីលធម៌ ដែលខ្មែរតែងរៀបចំ ដើម្បីដឹងគុណចំពោះអ្នកដែលមានគុណទាំងឡាយ និងដើម្បីសម្រាកកម្សាន្តសប្បាយ ឬដើម្បីភ្ជាប់មនោសញ្ចោតនាសាមគ្គីភាពរវាងញាតិមិត្តជិតឆ្ងាយ ទាំងអស់ ។ ម្យ៉ាងទៀត ការរៀបចំពិធីនីមួយៗនោះ មិនមានអ្នកជំហរចេញប្រាក់កាសទេ តែកើតដោយចិត្តសទ្ធាជ្រះថ្លារៀងៗខ្លួន ដែលគេមានជំនឿក្នុងការកសាងកុសល ដោយមិនមើលបំណាំថា អ្នកណាចេញច្រីន អ្នកណាចេញតិចឡើយ ។ គេតែងអនុគ្រោះឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមកតាមលទ្ធភាពក្នុងគ្រួសារម្នាក់ៗ ហើយប្រមូលផ្តុំម្ហូបអាហារចែកចាយគ្នាហូបជាវង់ព័ទ្ធ ជុំវិញម្ហូបអាហារដ៏ពោរពាស ចំពោះសិល្បៈសម្រាប់ការកម្សាន្តពេលរាត្រីក៏កើតមានឡើងដោយ ការស្រុះស្រួលគ្នា គឺគេចាត់ចែងយ៉ាងណាឱ្យមានដោយខានមិនបាន ព្រោះប្រជារាស្ត្រខ្មែរច្រើនតែជាអ្នកមាននិស្ស័យសិល្បៈ ។សរុបសេចក្តីមក ពិធីបុណ្យដារលានបានបង្កើតឱ្យមានបរិយាកាសរីករាយក្រៃលែង បន្ទាប់ពីការ នឿយហត់ក្នុងរដូវបង្កបង្កើនផលកន្លងមក ដោយអ្នកភូមិបាននាំគ្នារាំ ច្រៀង និងលេងល្បែងកម្សាន្តជាច្រើនប្រភេទដូចជា រត់ប្រណាំង រុញអង្រែ វាយក្អម និងល្បែងប្រជាប្រិយផ្សេងៗទៀត ឯរបៀបរបបរាំកម្សាន្តក៏មានទម្រង់មិនខុសពីការរាំវង់ដូចក្នុងពិធី ចូលឆ្នាំថ្មីដែរ ៕
ចង់ដូរលុយ
បុរសពីរនាក់ដើរជួបគ្នាត្រង់កំណាត់ផ្លូវងងឹត ។បុរសម្នាក់ហូតកាំបិតស្នៀតពីចង្កេះ ស្រែកគំរាម ៖
-យកលុយទាំងអស់ចេញមក!បុរសម្នាក់ទៀតហូតកាំភ្លើងខ្លីចេញពីចង្កេះដែរ ៖
-ឯងចង់ធ្វើអី?
-អូ, ខ្ញុំចង់ដូរលុយដុំយកលុយរាយបាទ។
-យកលុយទាំងអស់ចេញមក!បុរសម្នាក់ទៀតហូតកាំភ្លើងខ្លីចេញពីចង្កេះដែរ ៖
-ឯងចង់ធ្វើអី?
-អូ, ខ្ញុំចង់ដូរលុយដុំយកលុយរាយបាទ។
Subscribe to:
Posts (Atom)